Nhiều bậc cha mẹ tỏ ra hết sức lo lắng khi thấy ở vùng rốn của bé lồi lên một khối nhỏ, nó phình lên mỗi khi bé khóc, rướn người… Đó là thoát vị rốn, một dị tật khá phổ biến ở trẻ sơ sinh. Kinh nghiệm đặt đồng xu lên vùng thoát vị với hy vọng rốn bé sớm trở lại bình thường được không ít người áp dụng. Tuy nhiên, các nghiên cứu khoa học cho thấy, phương pháp này không mang lại hiệu quả mong muốn.
Thoát vị rốn là gì?
Thoát vị xảy ra khi tổ chức hay một phần nội tạng lồi ra khỏi vị trí bình thường của nó trong cơ thể. Thoát vị rốn xảy ra khi nội tạng trong ổ bụng chui ra ngoài, tạo thành một khối lồi tại vùng rốn. Khối thoát vị có thể chứa dịch, một phần nội tạng ví dụ như ruột, hoặc các tổ chức khác từ ổ bụng. Thoát vị rốn xảy ra thường xuyên nhất ở các bé sinh non hoặc có cân nặng khi sinh thấp. Dị tật này xảy ra nhiều hơn ở các bé gái.
Tại sao bé bị thoát vị rốn?
Trẻ được sinh ra với dây rốn gắn ở bụng. Dây này đưa chất dinh dưỡng tới nuôi bé trong suốt thời gian trong bụng mẹ. Dây rốn được cắt sau khi bé chào đời. Trong vòng 1-2 tuần sau khi sinh, cuống rốn teo dần và rụng đi, vết thương tự lành và tạo nên rốn của trẻ.
Lỗ ở thành bụng nơi dây rốn đi qua sẽ tự đóng lại khi bé lớn lên. Thoát vị rốn xảy ra khi các cơ bụng đóng không kín.
Các dấu hiệu của thoát vị rốn
Một khối tròn nổi lên ngay tại vị trí lỗ rốn. Bạn có thể nhìn thấy khối lồi này và cảm nhận nó khi ấn thật nhẹ nhàng lên vùng rốn. Khối thoát vị có thể to lên khi bé khóc, ho, ưỡn người để đi ngoài hay khi bé ngồi dậy. Khối này có thể nhỏ đi hoặc biến mất khi bé thư giãn. Thoát vị rốn thường không gây đau.
Biến chứng
Thoát vị rốn ở trẻ nhỏ hiếm khi gây biến chứng. Tuy nhiên đôi khi một đoạn quai ruột có thể bị kẹt trong khối thoát vị và không thể đẩy ngược trở lại ổ bụng. Máu tới đoạn ruột đó ít đi, gây đau ở vùng rốn và tổn thương mô ruột. Trầm trọng hơn, đoạn ruột có thể bị nghẹt, hoàn toàn không nhận được máu, dẫn tới hoại tử. Nhiễm trùng có thể lan tỏa trong ổ bụng, đe dọa tính mạng.
Hãy đưa bé đi khám ngay nếu đột nhiên xuất hiện các triệu chứng sau
- Khóc ngằn ngặt, hoặc tỏ ra đau đớn
- Bụng có vẻ to hơn, tròn hơn, "đầy" hơn bình thường
- Vùng da trên khối thoát vị trở nên sưng nề và đỏ.
- Sốt
- Nôn
- Khó đi ngoài hoặc hoàn toàn không đi ngoài
- Có máu trong phân
Thoát vị rốn được điều trị thế nào?
Phần lớn các bác sĩ khuyên cha mẹ không làm gì vì đa số trường hợp bệnh sẽ tự khỏi khi bé được 1 tuổi. Khi bé lớn lên, cơ thành bụng khỏe hơn và có thể đóng kín lỗ hổng thành bụng, thoát vị sẽ tự mất đi (thường là khi bé lên 1 tuổi). Trong một số trường hợp thoát vị chỉ mất đi sau 4-5 tuổi. Khi thăm khám, bác sĩ có thể dễ dàng đẩy khối thoát vị vào ổ bụng, tuy nhiên bạn không nên cố gắng làm điều này.
Trước kia có ý kiến cho rằng việc dùng băng dính dán đồng xu lên vùng thoát vị giúp đẩy nhanh quá trình lành bệnh. Nhưng nghiên cứu cho thấy, lỗ hổng thành bụng gây thoát vị sẽ tự đóng nhanh tương tự khi không dùng băng dính, đồng xu.
Các chuyên gia y tế khuyến cáo việc dùng băng dính, đồng xu hoặc các loại băng ép đặt lên vùng thoát vị rốn để làm nó nhỏ đi là không thích hợp. Những phương pháp này thậm chí còn làm tình hình xấu đi, chẳng hạn gây nhiễm trùng hoặc ngăn cản dòng máu tới nuôi tổ chức bên trong khối thoát vị.
Phẫu thuật thường được chỉ định cho những trường hợp khối thóat vị rất lớn và gây đau đớn, hoặc:
- To lên khi bé được 1 hoặc 2 tuổi.
- Không mất đi khi bé lên 4.
- Bị nghẹt.
Khi mổ, bác sĩ sẽ rạch một đường nhỏ tại chân rốn. Tổ chức thoát vị được đưa trở lại vào ổ bụng, lỗ hở ở thành bụng được đóng lại.
Phòng bệnh
Không có cách gì ngăn ngừa chứng thoát vị rốn, ngoại trừ cố gắng tránh sinh non
Khoa Ngoại
Sưu Tầm
